Πέτρος Γ. Ραπανάκης
Οικονομολόγος Πτυχιούχος Α.Β.Σ.Π.
Σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα εργατικής νομοθεσίας & ανθρώπινου δυναμικού.
Αρθρογράφος, Συγγραφέας, Επιστημονικός Συνεργάτης της EPSILON NET

1. Όροι συλλογικών συμβάσεων εργασίας

1α. Γενικά περί δεσμευτικότητας ΣΣΕ- Συρροή ΣΣΕ

Σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν. 1876/90, οι ΣΣΕ, και οι όμοιας εκτάσεως αποφάσεις Διαιτησίας (Δ.Α.) κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 Ν. 1876/90, δεσμεύουν τους εργαζόμενους και εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλ­λομένων συνδικαλιστικών οργανώσεων ή αυτών που ευρίσκονται σε διένεξη αντίστοιχα, εκτός εάν κη­ρυχθούν υποχρεωτικές με απόφαση του Υπουργού Εργασίας. Αν η σχέση εργασίας ρυθμίζεται από περισσότερες ισχύουσες ΣΣΕ, εφαρμόζεται η πιο ευνοϊκή για τον εργαζόμενο.

Η σύγκριση και η επιλογή των διατάξεων γίνεται κατά τις παρακάτω ενότητες : α) ενότητα αποδοχών β) λοιπά θέματα (Άρθρο 10, Ν.1876/1990).

Υπενθυμίζεται ότι, η τοπική κλαδική ΣΣΕ υπερισχύει σε κάθε περίπτωση, της εθνικής κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, χωρίς να ισχύει εν προκειμένω η αρχή της εύνοιας κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 55 παρ.3, N.4635/30.10.2019.

1β. ΣΣΕ Ξενοδοχοϋπαλλήλων όλης της χώρας

Με τη Σ.Σ.Ε. 10.3.2020 (Πράξη Κατάθεσης στο Υπουργείο Εργασίας 3/10.3.2020) προβλέφθηκε η χρονική επέκταση της ισχύος της από 27.3.2018 Σ.Σ.Ε. που ρυθμίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις όλης της χώρας (Π.Κ. 4/28.3.2018). Διευκρινίζεται ότι η από 10.3.2020 Συλλογική Σύμβαση Εργασίας λογίζεται ως νέα ΣΣΕ, με αποτέλεσμα το πεδίο ισχύος της από 1.4.2020 έως 30.6.2020, να λειτουργεί δεσμευτικά (υποχρεωτικά) κατά τη διάρκεια ισχύος της, μόνο για εργαζόμενους και εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλ­λομένων συνδικαλιστικών οργανώσεων και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η προηγουμένη ΣΣΕ 27.3.2018 είχε κηρυχθεί ως υποχρεωτική. Η επέκταση της δεσμευτικότητας για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους, λόγω της υποχρεωτικότητας αυτής, ίσχυε μόνον μέχρι 31.3.2020.

Κατά συνέπεια, εάν οι εργαζόμενοι μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης, δεν είναι μέλη της συνδικαλιστικής οργάνωσης που υπογράφει τη συλλογική σύμβαση του κλάδου των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις όλης της χώρας (ΣΣΕ 10.3.2020) που είναι σε ισχύ από 1.4.2020 έως 30.6.2020, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο εργοδότης είναι μέλος της εργοδοτικής οργάνωσης που συμμετείχε στη σύναψή της [ Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ)], δεν υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου να εφαρμοσθούν οι όροι της σύμφωνα με το άρθρο 8.παρ.2. του Ν. 1876/90, κατά το στάδιο της επαναπρόσληψης τους, με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου, με το αιτιολογικό ότι δεν παράγεται στην περίπτωση αυτή, αμφιμερής δέσμευση. Κατά συνέπεια υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου να εφαρμοσθούν οι όροι της ανωτέρω ΣΣΕ, μόνο εάν και εφόσον τόσο ο εργοδότης όσο και οι εργαζόμενοι ξενοδοχοϋπάλληλοι, είναι μέλη των συμβαλλόμενων στη σύναψη της συλλογικής αυτής ρύθμισης, οργανώσεων και με την προϋπόθεση ότι η επαναπρόσληψη λαμβάνει χώρα μέχρι τις 30.6.2020.

1γ. ΣΣΕ Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ρόδου

Η Σ.Σ.Ε. (22.3.2020) με Π.Κ. Υπ. Εργασίας: 7/4.5.2020 που καθορίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων της νήσου Ρόδου, με διάρκεια ισχύος από 22.3.2020 έως 31.12.2022, δεν έχει κηρυχθεί ως υποχρεωτική με αποτέλεσμα να δεσμεύει μόνο τα συμβαλλόμενα μέρη. Κατά συνέπεια και για τους εποχιακά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους της νήσου Ρόδου, υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου να εφαρμοσθούν οι όροι της νέας ΣΣΕ (22.3.2020) κατά το στάδιο της επαναπρόσληψης τους με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου, μόνο στην περίπτωση που παράγεται αμφιμερής δέσμευση των συμβαλλομένων μερών.

1δ. ΣΣΕ Ξενοδοχοϋπαλλήλων Χανίων

Η Σ.Σ.Ε. (14.3.2019) με Π.Κ. Υπ. Εργασίας: 3/26.3.2019, που καθορίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, με διάρκεια ισχύος από 1.1.2019 έως 31.12.2020, κηρύχτηκε ως υποχρεωτική από 10.5.2019 με την υπουργική απόφαση Αριθμ. οίκ. 18867/912/23.4.2019 (ΦΕΚ Β 1604/10.5.2019). Κατά συνέπεια και για τους εποχιακά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου, να εφαρμοσθούν οι όροι της ΣΣΕ (14.3.2019) κατά το στάδιο της επαναπρόσληψης τους με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου οποτεδήποτε αυτή γίνει και ανεξάρτητα από το εάν υφίσταται ή όχι αμφιμερής δέσμευση των συμβαλλομένων μερών.

1ε. ΣΣΕ Ξενοδοχοϋπαλλήλων νομού Ηρακλείου

Η Σ.Σ.Ε. (7.4.2020) με Π.Κ. Υπ. Εργασίας: 4/8.4.2020, που καθορίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του νομού Ηρακλείου, με την οποία προβλέπεται χρονική επέκταση της ισχύος της από 10.4.2019 Σ.Σ.Ε., μέχρι την 30^η Σεπτεμβρίου 2020, λογίζεται ως νέα ΣΣΕ, με συνέπεια το πεδίο ισχύος της έως 30.9.2020, να λειτουργεί δεσμευτικά (υποχρεωτικά), μόνο για εργαζόμενους και εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλ­λομένων συνδικαλιστικών οργανώσεων και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η προηγουμένη ΣΣΕ 10.4.2019 είχε κηρυχθεί ως υποχρεωτική. Κατά συνέπεια και για τους εποχιακά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους του νομού Ηρακλείου, δεν υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου, να εφαρμοσθούν οι όροι της συλλογικής αυτής ρύθμισης κατά το στάδιο της επαναπρόσληψης τους με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου, εφόσον δεν παράγεται αμφιμερής δέσμευση των συμβαλλομένων μερών. Αντίθετα, εφαρμόζονται υποχρεωτικά οι όροι της ανωτέρω ΣΣΕ, μόνο εάν και εφόσον τόσο ο εργοδότης όσο και οι εργαζόμενοι ξενοδοχοϋπάλληλοι, είναι μέλη των συμβαλλόμενων στη σύναψη της συλλογικής αυτής ρύθμισης, οργανώσεων.

1στ. ΣΣΕ Ξενοδοχοϋπαλλήλων νομού Λασιθίου

Η τοπική κλαδική Σ.Σ.Ε. (2.3.2018), με Π.Κ. Υπ. Εργασίας 3/22.3.2018, που καθορίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του νομού Λασιθίου, με την οποία προβλέπεται διάρκεια ισχύος της εν λόγω ΣΣΕ, μέχρι την 31.12.2019 και η οποία κηρύχτηκε ως υποχρεωτική από 11.9.2018 με την υπουργική απόφαση Αριθμ. οίκ. 47420/2636/10.9.2018 (ΦΕΚ Β 3940/11.9.2018), περιήλθε σε μετενέργεια από 1.4.2020. Κατά συνέπεια και για τους εποχιακά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους του νομού Λασιθίου, δεν υφίσταται δέσμευση εκ του νόμου, να εφαρμοσθούν οι όροι της συλλογικής αυτής ρύθμισης κατά το στάδιο της επαναπρόσληψης τους με την έναρξη της νέας τουριστικής περιόδου που συμπίπτει με την χρονικό διάστημα από τη 1^η Απριλίου 2020 και μετά.

2. Υποχρέωση επαναπρόσληψης εποχιακά απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων

Σύμφωνα με το άρθρο 32 παρ.1 του Ν.4690/2020, οι εργοδότες-επιχειρήσεις που επαναπροσέλαβαν εργαζομένους, οι οποίοι απασχολήθηκαν κατά το έτος 2019 με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε κύρια και μη κύρια ξενοδοχειακά και τουριστικά καταλύματα εποχικής λειτουργίας, κατά τη θερινή τουριστική περίοδο του έτους 2020, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1346/1983, έχουν δικαίωμα από 1.6.2020 έως 30.9.2020, να θέσουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού της επιχείρησής τους, οπότε στην περίπτωση αυτή οι ανωτέρω εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε αναστολή, είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Επίσης και οι εργαζόμενοι - οδηγοί τουριστικών λεωφορείων, οι οποίοι απασχολήθηκαν κατά το έτος 2019 με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων, κατά τη θερινή τουριστική περίοδο του έτους 2020, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 38 του ν. 1836/1989, σε συνδυασμό με τους όρους συλλογικών συμβάσεων εργασίας που είναι σε ισχύ, έχουν δικαίωμα από 1.6.2020 έως 30.9.2020, να θέσουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού της επιχείρησής τους οπότε και καθίστανται δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Πιο συγκεκριμένα, από τις διατάξεις του άρθρου 8, του N. 1346/1983 και των παρ. 1 και 6 του άρθρου 18 του N. 1545/1985, σε συνδυασμό προς τις διατάξεις των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Αποφάσεων Διαιτησίας «για τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις όλης της χώρας» που ρυθμίζουν το πλαίσιο της επαναπρόσληψης των εποχιακώς απασχολούμενων ξενοδοχοϋπαλλήλων, συνάγεται, κατά την κρίση των δικαστηρίων, όσον αφορά τη νομική φύση και το χαρακτήρα της εργασιακής σχέσης του προσωπικού που απασχολείται σε εποχιακές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ότι η εργασιακή σχέση των μισθωτών που απασχολούνται σε εποχιακές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις είναι, από τη φύση της και το περιεχόμενό της, ιδιόρρυθμα ρυθμιζόμενη ορισμένου χρόνου (Άρειος Πάγος 671/2009). Δηλαδή η εργασιακή σχέση των μισθωτών που προσλαμβάνονται κατά τα ανωτέρω για να απασχοληθούν κατά το χρονικό διάστημα της εποχιακής λειτουργίας της επιχείρησης, έχει διάρκεια όση η περίοδος λειτουργίας της επιχείρησης και επομένως λύεται με την πάροδο της χρονικής αυτής περιόδου, παρέχεται όμως το δικαίωμα στους μισθωτούς αυτούς να ζητήσουν, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις και τηρηθούν ορισμένες διατυπώσεις, την επαναπρόσληψή τους κατά τη νέα περίοδο εργασίας (Άρειος Πάγος 946/88, 1888/88, 1436/91, 1089/93, 535/95 κ.ά.). Προϋπόθεση για το δικαίωμα του εργαζόμενου να επαναπροσληφθεί αποτελεί η έγγραφη ειδοποίηση προς τον εργοδότη του ότι επιθυμεί να απασχοληθεί κατά την προσεχή περίοδο. Η έγγραφη αυτή ειδοποίηση πρέπει να γίνει μέσω της οικείας οργανώσεώς του και σε έντυπη δήλωση που έχει εκτυπώσει αυτή και να αποσταλεί στον εργοδότη μέχρι 30 Ιανουαρίου μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή φαξ ή με κατάθεση συστημένου στο ταχυδρομείο. Αν ο εργαζόμενος με σιωπηρή συμφωνία, χωρίς δηλαδή την υποβολή της έγγραφης αυτής ειδοποίησης μετά την λήξη της κάθε τουριστικής περιόδου ασκεί επί σειρά ετών (μακροχρονίως) το δικαίωμά του για επαναπρόσληψη απευθείας στην ξενοδοχειακή επιχείρηση σε έντυπο που έχει εκτυπώσει η ίδια, είναι δυνατόν να τεθεί θέμα επιχειρησιακής συνήθειας όσον αφορά το τρόπο άσκησης του δικαιώματος επαναπρόσληψης του εποχιακά απασχολουμένου προσωπικού της. Ειδικότερα αν ακολουθείται η πρακτική αυτή από το ξενοδοχείο γενικώς, ομοιομόρφως και μακροχρονίως σε όλο το προσωπικό χωρίς επιφύλαξη, είναι δυνατόν να έχει ως αποτέλεσμα, κατά την κρίση των δικαστηρίων να καταλήξει σε σιωπηρή σύμβαση, που ουσιαστικά καταργεί τη διατύπωση για την άσκηση του δικαιώματος επαναπρόσληψης με έγγραφη ειδοποίηση μέσω της οικείας συνδικαλιστικής οργανώσεως του ξενοδοχοϋπαλλήλου. Η σιωπηρή αυτή σύμβαση ως αποτελούσα μέρος της ατομικής της σύμβασης και περιέχουσα ευνοϊκότερες ρυθμίσεις επικρατεί έναντι της δυσμενέστερης για τον εργαζόμενο ρύθμισης (Άρειος Πάγος 1405/2017, Μονομελές Πρωτοδικείο Ηρακλείου 72/1994, Εφετείο Θράκης 162/2015, Ειρηνοδικείο Ρόδου 127/2018). 

Επισημαίνεται ότι οι εργοδότες- ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, καθώς και οι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζομένους-οδηγούς τουριστικών λεωφορείων, υποχρεούνται να ανακαλέσουν οριστικά την αναστολή συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων, με βάση το ποσοστό πληρότητας για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων, σταδιακά κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 32, παρ. 4 του Ν.4690/2020. Οι όροι και οι προϋποθέσεις καταβολής της αποζημίωσης ειδικού σκοπού, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια αναμένεται να καθορισθούν με υπουργική απόφαση.

3. Διαμόρφωση όρων αμοιβής εποχιακά απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων

Από το συνδυασμό των διατάξεων που εκτέθηκαν στο αμέσως προηγούμενο άρθρο (2. Υποχρέωση επαναπρόσληψης εποχιακά απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων), σχετικά με την υποχρέωση του εργοδότη περί επαναπρόσληψης, εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο εποχιακά απασχολούμενος ξενοδοχοϋπάλληλος αποκτά το δικαίωμα, οι όροι αμοιβής και εργασίας του που ίσχυαν κατά τη λήξη της προηγούμενης τουριστικής περιόδου, να εξακολουθούν να ισχύουν και κατά τη νέα περίοδο. Με δεδομένο όμως ότι δεν υφίσταται δέσμευση υποχρεωτικότητας από 1.4.2020 για τις ΣΣΕ που ρυθμίζoυν τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις:

• όλης της χώρας,
• της νήσου Ρόδου,
• του νομού Ηρακλείου,
• του νομού Λασηθίου

και εφόσον δεν παράγεται εν προκειμένω αμφιμερής δέσμευση των συμβαλλομένων μερών, οι όροι αυτοί που ίσχυαν κατά τη λήξη της προηγούμενης τουριστικής περιόδου, έχουν απολέσει την κανονιστικότητά τους, οπότε ο εργοδότης έχει το δικαίωμα και τη δυνατότητα να κάνει χρήση της διάταξης του άρθρου 2, παρ.4 της ΠΥΣ 6/2012 βάσει της οποίας « Οι κανονιστικοί όροι Συλλογικής Σύμβασης Εργα­σίας που θα λήξει ή θα καταγγελθεί, εξακολουθούν να ισχύουν επί ένα τρίμηνο από τη λήξη ή την καταγγελία τους. Κανονιστικοί όροι Συλλογικής Σύμβασης που έχει ήδη λήξει ή καταγγελθεί ισχύουν για ένα τρίμηνο από την ισχύ του Ν. 4046/2012. Με την πάροδο του τριμήνου και εφόσον εν τω μεταξύ δεν έχει συναφθεί νέα Συλ­λογική Σύμβαση Εργασίας, εξακολουθούν να ισχύουν από τους κανονιστικούς αυτούς όρους αποκλειστικώς οι όροι εκείνοι που αφορούν α) τον βασικό μισθό ή το βασικό ημερομίσθιο και β) τα επιδόματα ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας, εφόσον τα επιδόματα αυτά προβλέπονταν στις Συλλογικές Συμβά­σεις Εργασίας που έληξαν ή καταγγέλθηκαν, ενώ παύει αμέσως να ισχύει κάθε άλλο προβλεπόμενο σε αυτές επίδομα. Η προσαρμογή των συμβάσεων στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου γίνεται χωρίς να απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων. Οι όροι του τρίτου εδαφίου που διατηρούνται, εξακολουθούν να ισχύουν μέχρις ότου αντικατασταθούν από εκείνους της νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ή της νέας ή της τροποποιημένης ατομικής σύμβασης».

Επισημαίνεται ότι είναι έγκυρη, η συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου περί μειώσεως των συμπεφωνημένων ανωτέρων των νομίμων αποδοχών του εργαζομένου, εφόσον η εν λόγω μείωση δεν θίγει τα προβλεπόμενα από διατάξεις νόμων, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αποφάσεως διαιτησίας κλπ. ελάχιστα όρια αποδοχών (Έγγραφο Υπουργείου Εργασίας 1054/1993).

Στο πλαίσιο αυτό και πάντα υπό την προϋπόθεση να μην υφίσταται υποχρεωτικότητα εφαρμογής των όρων μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας, είναι σύννομη η διαδικασία υπογραφής τροποποιητικής ατομικής σύμβασης εργασίας ως προϊόν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών ( εργοδότη και εργαζόμενου), στην οποία να αναφέρεται ότι οι μισθολογικοί όροι θα καθορίζονται με την έναρξη της τουριστικής περιόδου του έτους 2020, με βάση το νόμιμο νομοθετημένο κατώτατο μισθό του άρθρου 103 του Ν.4172/2013.

Οποιαδήποτε τροποποίηση όρων πλην του μονομερούς δικαιώματος που παρέχεται στον εργοδότη από τη διάταξη του άρθρου 2, παρ.4 της ΠΥΣ 6/2012, απαιτεί τη συμφωνία των βουλήσεων και των δύο (εργοδότη και εργαζόμενου), εκτός εάν άλλως έχει συμφωνηθεί. Η μεταβολή των όρων μιας ατομικής σύμβασης εργασίας που εμπεριέχει λοιπές οικειοθελείς ή εξ ελευθεριότητος παροχές προς τα πάνω ή προς τα κάτω, δύναται να επιτευχθεί μόνο με ατομική τροποποιητική σύμβαση εργασίας ως προϊόν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών. Το περιεχόμενο των έγγραφων αυτών συμφωνιών, δεν μπορεί να είναι δυσμενέστερο έναντι του αντίστοιχου της Σ.Σ.Ε. που εφαρμόζεται με κανονιστική ισχύ.

Προσοχή !!! Για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, με διάρκεια ισχύος από 1.1.2019 έως 31.12.2020 υφίσταται δέσμευση υποχρεωτικότητας και εφαρμογής των όρων της Σ.Σ.Ε. (14.3.2019) με δεδομένο ότι η διάρκεια ισχύος της ορίζεται από 1.1.2019 έως 31.12.2020 και κηρύχτηκε ως υποχρεωτική από 10.5.2019. Κατά συνέπεια και για τους εποχιακά απασχολούμενους ξενοδοχοϋπαλλήλους της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, τυχόν τροποποίησή όρων της σύμβασης εργασίας τους επί το δυσμενέστερον, σε σχέση με τους όρους της τοπικής κλαδικής αυτής σύμβασης εργασίας, δεν είναι σύννομη και συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων της σχέσης εργασίας.

4. Διαμόρφωση όρων εργασίας (θεσμικών) εποχιακά απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων

Όταν παρέλθει το τρίμηνο από τη λήξη ή την καταγγελία της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΣΣΕ) και δεν συναφθεί νέα ΣΣΕ που να τον δεσμεύει με κανονιστική ισχύ, τότε αυτή περιέρχεται σε μετενέργεια.

Με την ΣτΕ 2307/2014 κρίθηκε ότι όταν περιέρχεται μια ΣΣΕ σε μετενέργεια καταργούνται και οι θεσμικοί μη μισθολογικοί όροι.

Δεν δικαιολογείται εν προκειμένω εξαίρεση των μη μισθολογικών όρων. Ο εργοδότης δύναται να προβεί μονομερώς σε περικοπή των μη μισθολογικών όρων που προβλέπονταν στη λήξασα ΣΣΕ ( και δεν αφορούν τις θεσμικές ρυθμίσεις της ΕΓΣΣΕ) με την πάροδο του τριμήνου και εφόσον εν τω μεταξύ δεν έχει συναφθεί νέα Σ.Σ.Ε που να τον δεσμεύει με κανονιστική ισχύ. Συνεπώς στην περίπτωση αυτή που δεν υφίσταται υποχρεωτικότητα εφαρμογής των όρων της συλλογικής σύμβασης εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων, οι θεσμικοί, μη μισθολογικοί όροι είναι σύννομο να καθορίζονται από τις διατάξεις της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.).