Ο Παραλογισμός και η μη νομιμότητα των εξοντωτικών προστίμων πρέπει να
απασχολήσει σύντομα τη Δικαιοσύνη. Οι πρωτοβουλίες της Π.Ο.Φ.Ε.Ε. σε συνεργασία
με τους φορείς του επιχειρηματικού κόσμου.
Του φοροτεχνικού Γιώργου Δ. Χριστόπουλου. (Μέλος του Δ.Σ. της ΠΟΦΕΕ και Γ.Γ. της
ΕΦΕΕΑ). e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελεύθερων Επαγγελματιών (Π.Ο.Φ.Ε.Ε.) ως εκπρόσωπος του Κλάδου και ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ Υπουργείων και Επιχειρηματιών καταγράφοντας τόσο την αγωνία, όσο και τις απόψεις των χιλιάδων Μελών της και των πελατών τους, έχει ολοκληρώσει, τις προηγούμενες ημέρες, τις επαφές τόσο με Υπηρεσιακούς παράγοντες όσο και με Κυβερνητικά Στελέχη σε μια προσπάθεια να μεταφέρει τους εύλογους προβληματισμούς τόσο του Επιχειρηματικού Κόσμου, όσο και ολόκληρου του κλάδου των Λογιστών – Φοροτεχνικών, αναφορικά με τα νομοθετημένα από τον περασμένο Ιούλιο με τον Κ.Φ.Δ.-Ν. 4174/26-7-2013 και ισχύοντα από 1/1/14 πρόστιμα που επί δικαίων και αδίκων στοχεύουν όχι στην πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά στην εξόντωση τόσο της μικρομεσαίας επιχείρησης, όσο και των Λογιστών – Φοροτεχνικών.
Με βάση τα προαναφερθέντα έχει επιδοθεί σε μία αδιάκοπη προσπάθεια να πείσει τη Διοίκηση με βάσιμα και λογικά επιχειρήματα αλλά και τους Βουλευτές που ψήφισαν αβασάνιστα, τα πρωτοφανή σε αυστηρότητα και πέρα από κάθε νομιμότητα (όπως θα δούμε στη συνέχεια) αυτά πρόστιμα, για την ανάγκη ορθολογισμού τους.
Για παράδειγμα συμμετείχε σε όσες επιτροπές κλήθηκε αλλά και κατά την συζήτηση στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής και κατέθεσε εκτενείς και εμπεριστατωμένες προτάσεις που συνέταξε η επιστημονική της ομάδα. (βλ. σχ. video: στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής στις 15 Δεκεμβρίου 2013,. http://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/ToKtirio/Fotografiko- rcheio/#1ba563e1- 6c48-4d47-a32d-94f0d6884e18).
Γιατί ποιος καλόπιστος φορολογούμενος πολίτης μπορεί να αποδεχθεί ως δίκαιο ή και λογικό ότι η καθυστέρηση υποβολής δήλωσης για 4 € έστω και μια εβδομάδα έχει τριπλή ποινή και πρόστιμο 1.000 ή 2.500 €;
Αυτός είναι και ο λόγος για τη συνάντηση των Εκπροσώπων των Επιχειρηματικών Συνδικαλιστικών Ενώσεων που πραγματοποιείται σήμερα Πέμτη 23/1/2014 και ώρα 13.30 στο Ξενοδοχείο ELECTRA PALACE στην Αθήνα – Ναυάρχου Νικοδήμου 18-20, και της συνέντευξης τύπου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά:
Μπορεί να απαντήθηκαν νομοθετικά τα κρίσιμα ερωτήματα για τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις που αφορούν παλιότερες χρήσεις, όμως παραμένει ως κρίσιμο ζήτημα η σωρευτική επιβολή τους.
Όταν ολοκλήρωνα το άρθρο αυτό αφενός για να επικαιροποιήσω αυτό που φιλοξένησαν στις 23/12/2013, οι έγκριτοι κόμβοι οικονομικής και φορολογικής ενημέρωσης των Συναδέλφων Λ/Φ, e-forologia και tax heaven, με τίτλο «Για τις οφειλές φόρου παραμένει η επιβολή προστίμου 10% σε 2 μήνες, παρά την αλλαγή από τον Γιάννη Στουρνάρα» και αφετέρου να δώσω συνέχεια στο κρίσιμο ζήτημα των προστίμων που ακόμα κανείς δεν μπορεί να ερμηνεύσει τον νομοθέτη, είχα την εντύπωση ότι η Διοίκηση σύντομα θα έλυνε τους «γρίφους» και τις «παγίδες» που κρύβουν τα επίμαχα άρθρα 53 έως 60 του νεογέννητου ποινολογίου με τον Κ.Φ.Δ.
Ωστόσο σκέφθηκα εν όψει της σημερινής συνέντευξης τύπου της ΠΟΦΕΕ, να μη ματαιώσω την πρόθεση να φιλοξενηθεί το σημερινό μου άρθρο.
Τι λέει η κρατούσα νομική άποψη:
Όπως θα επιχειρήσουμε να ξεδιαλύνουμε στη συνέχεια, εκτός από «το βαρύ πέλεκα» που απειλεί τις επιχειρήσεις και τους Λ/Φ, παραμένει αδιευκρίνιστο από το Υπ. Οικονομικών ακόμα το ζήτημα, για το πως ακριβώς θα εφαρμόζονται οι διατάξεις των απανωτών και παράλληλων προστίμων που προβλέπουν τα άρθρα 53 έως 59 του ΚΦΔ-Ν.4174/23-7-2013.
Παραφράζοντας το γνωστό τραγούδι . «και ένα και δύο και τρία και τέσσερα φιλιά» εδώ μιλάμε … «και ένα και δύο και τρία και τέσσερα πρόστιμα»!!
Έτσι συζητώντας το όλο θέμα με έγκυρους Νομικούς αν για την ίδια παράβαση θα επιβάλλονται σωρευτικά δύο ή και τρία πρόστιμα, με βάση τις παραπάνω εφαρμοζόμενες από 1-1-2014 νέες διατάξεις, παραβιάζεται ή όχι, η αρχή της απαγόρευσης της διπλής φορολογίας, της ίδιας δηλαδή φορολογητέας ύλης για την ίδια αιτία (non bis in idem), που εν προκειμένω οι νέες ρυθμίσεις τιμωρούν με φορολογικά πρόστιμα μία παράβαση, ούτε μία, ούτε δύο, ούτε τρεις αλλά τέσσερες φορές για την ίδια αιτία και μάλιστα όχι σε περίπτωση διαπίστωσης φοροδιαφυγής, κατόπιν ελέγχου, αλλά «εθελούσιας συμμόρφωσης» με προσέλευση της επιχείρησης να υποβάλει εκπρόθεσμα, είτε λόγω παραδρομής, είτε λόγω αποδεδειγμένης οικονομικής αδυναμίας μία οποιαδήποτε δήλωση, εγείρεται σοβαρή επιφύλαξη, καθώς η κρατούσα νομική άποψη και η νομολογία (βλ. και Σ.τ.Ε., απόφαση 1500/1986), είναι αντίθετη με την παραβίαση της αρχής, αυτής οσάκις συμβαίνει "συρροή διατάξεων νόμου" για την ίδια περίπτωση.
Σύμφωνα με την παραπάνω αρχή του Δικαίου είναι ρητά κατοχυρωμένο το δικαίωμα του προσώπου να μη δικάζεται ή να μη τιμωρείται δύο φορές για το ίδιο αδίκημα.
«Ο δικαστικός κολασμός μιας αξιόποινης πράξης επιτρέπεται μόνον μία φορά», ως γενική αρχή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πηγάζει από το άρθρο 50 του χάρτη των θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (σ.σ. «συρροή διατάξεων», νομικός όρος = οι περιπτώσεις στις οποίες συρρέουν ορισμένα περιστατικά παραβάσεων τα οποία υπάγονται αποκλειστικά στη μία ή την άλλη διάταξη αλλά και στις δύο μαζί και αν πρέπει οι συνέπειές τους ως προς το συνολικό ύψος της ποινής του προστίμου, να αλληλοσυμπληρώνονται, ή όχι?).
Η διπλή, τριπλή και τετραπλή φορολογική τιμωρία, όπως θα δούμε στα ερωτήματα που υποβάλλουμε στη Διοίκηση των επαγγελματιών και επιτηδευματιών συνεπάγεται μία ανισότητα των φορολογουμένων στη συμμετοχή στα δημόσια βάρη, κατά παράβαση της συνταγματικής αρχής της φορολογικής ισότητας που καθιερώνεται από τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 5 του Συντάγματος. (π.χ. ίδιο πρόστιμο 1.000 ευρώ του άρθρου 54, σε εκπρόθεσμη χρεωστική δήλωση με φόρο 10 ευρώ με μία άλλη για τον ίδιο φόρο αξίας 50.000 ευρώ).
Επίσης δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι η διπλή φορολογία (double taxation), της ίδιας φορολογητέας ύλης για την ίδια αιτία και μάλιστα στο ίδιο δημοσιονομικό έτος, αντίκειται και στο άρθρο 1 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ) που κυρώθηκε από τη Χώρα μας με το Ν.Δ. 53/1974 και, μετά την κύρωσή του, έχει, δυνάμει της διατάξεως του άρθρου 28, παρ. 1 του Συντάγματος, υπερνομοθετική ισχύ και κατά το οποίο "παν φυσικό πρόσωπο δικαιούται σεβασμού της περιουσίας του. Ουδείς......."
Αυτή είναι η νομική βάση της αφετηρίας από εδώ και πέρα των πρωτοβουλιών της ΠΟΦΕΕ με τη συνεργασία επιχειρηματικών οργανώσεων. Να εξετάσουμε δηλαδή αν η δυνατότητα του νομοθέτη εδώ στις νέες ρυθμίσεις, να επιβάλει απανωτά δύο και τρία διαφορετικά πρόστιμα πάνω στην ίδια παράβαση βρίσκει νόμιμο έρεισμα ή όχι. Και αν βρίσκει να δούμε από που αντλείται αυτή η νομική βάση.
Βέβαια η τροπολογία της τελευταίας στιγμής που έσπευσε να καταθέσει ο Υπουργός κος Γιάννης Στουρνάρας, με τη διατύπωση στο άρθρο 7 του ψηφισθέντος Σχεδίου Νόμου για τους πλειστηριασμούς (Ν. 4224/31-12-2013) που τροποποιεί το άρθρο 6 του ΚΕΔΕ - Ν.Δ.356/1974) που προβλέπει ότι «πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων, δεν επιβάλλεται στις περιπτώσεις των οφειλών, οι οποίες προέρχονται από επιβολή προστίμων σύμφωνα με οποιαδήποτε διάταξη της κείμενης νομοθεσίας», μπορεί να ξεκαθαρίζει ότι δεν θα επιβάλλονται προσαυξήσεις και πρόστιμα επί των προστίμων, αλλά δεν ξεκαθαρίζει πότε και σε ποιες περιπτώσεις θα εφαρμόζονται παράλληλα οι διατάξεις για επιβολή τόκου (άρθρο 53), αυτοτελούς προστίμου (άρθρο 54) και προστίμων (άρθρα 55, 56, 57, 58, 59), όπως θα δούμε στα σχετικά παραδείγματα που παραθέτουμε στη συνέχεια.
Το Σχέδιο Νόμου με τίτλο «Κυβερνητικό Συμβούλιο διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο, Αξιοποίηση ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις», (σ.σ. θα επικρατήσει μάλλον ο τίτλος «για τους πλειστηριασμούς») που ψηφίστηκε στις 22-12-2013 στη Βουλή και δημοσιεύθηκε στις 31-12-2013 (Ν. 4224/31-12-2013), περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Σημαντικές όμως αλλαγές είναι και εκείνες που θα μας απασχολήσουν σήμερα και οι οποίες περιλαμβάνονται στο Ν/Σ «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις» που ψηφίστηκε επίσης στις 22-12-2013 στη Βουλή και δημοσιεύθηκε στις 31-12-2013 (Ν. 4223/31-12-2013) και αφορούν τον ΚΦΔ-Ν. 4174/26-7-2013.
Α) Με το άρθρο 7 του πρώτου από τα παραπάνω ψηφισθέντα Ν/Σ για τους πλειστηριασμούς, τροποποιείται το άρθρο 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ- Ν.Δ.356/1974), μετά και τις αλλαγές της τελευταίας στιγμής, από τον Υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα ως εξής:
«Για οποιαδήποτε ποσό χρέους γίνεται ληξιπρόθεσμο, ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει τόκους και πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής, κατ΄ανάλογη, εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 53 και 57 του Κ.Φ.Δ. (ν.4174/2013), όπως ισχύει. Προκειμένου περί δημοσίων εσόδων, που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (Ν.4174/2013), πλην των τελωνειακών, το χρονικό διάστημα των δυο (2) μηνών από την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυξάνεται σε έξι (6) μήνες».
Πρέπει να διευκρινιστεί ότι η διάταξη αυτή (για την προθεσμία των 6 μηνών) θα ρυθμίζει τις προσαυξήσεις οι οποίες κατά ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 57 του ΚΦΔ (Ν. 4174/2013) θα έχουν τον χαρακτήρα προστίμων και θα επιβάλλονται στα ληξιπρόθεσμα χρέη που καταλαμβάνει ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ -Ν.Δ.356/1974), τα οποία όμως ως δημόσια έσοδα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (Ν. 4174/2013), πλην των τελωνειακών και τα οποία βεβαιώνονται με εκτελεστό τίτλο. Για παράδειγμα τα τέλη κυκλοφορίας, τα έσοδα από πολεοδομικές παραβάσεις, κλπ.
Μόνο για τα έσοδα αυτά λοιπόν, το χρονικό διάστημα για την έναρξη της επιβολής του προστίμου-προσαύξησης 10%, από την ημερομηνία που η οφειλή έγινε ληξιπρόθεσμη και εφόσον φυσικά δεν ρυθμίσθηκε, ορίζεται σε έξι (6) μήνες.
Η διάταξη του άρθρου 57 του ΚΦΔ αντικαταστάθηκε εκ νέου με το άρθρο 48 του Ν. 4223/31-12-2013 «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις», και προβλέπει:
«Αν οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας καταβολής, υπολογίζεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) του φόρου που δεν καταβλήθηκε εμπρόθεσμα. Μετά την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής το παραπάνω πρόστιμο ανέρχεται σε είκοσι τοις εκατό (20%) του φόρου. Μετά την πάροδο δύο (2) ετών ανέρχεται σε τριάντα τοις εκατό (30%) του φόρου. Το πρόστιμο των προηγούμενων εδαφίων υπολογίζεται και στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης με βάση το χρόνο, κατά τον οποίο έληγε η σχετική προθεσμία υποβολής».
Επιπλέον, προφανώς θα έχει εφαρμογή και η διάταξη του άρθρου 53 του ΚΦΔ περί επιβολής τόκων στο ποσό της οφειλής και μάλιστα από την επόμενη μέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας.
Βλ. σχ. το άρθρο 53 όπου «Σε περίπτωση εκπρόθεσμης ή τροποποιητικής δήλωσης καθώς και σε περίπτωση εκτιμώμενου, διορθωτικού ή προληπτικού προσδιορισμού του φόρου, ως αφετηρία υπολογισμού των τόκων λαμβάνεται η λήξη της προθεσμίας κατά την οποία θα έπρεπε να είχε αρχικά καταβληθεί, βάσει του νόμου, ο φόρος που προκύπτει από την εκπρόθεσμη ή τροποποιητική δήλωση ή από την πράξη προσδιορισμού».
Όχι προσαυξήσεις και πρόστιμα επί των προστίμων:
Ωστόσο, μετά και την παρέμβαση της ΠΟΦΕΕ, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο κος Στουρνάρας αποδέχθηκε την τροπολογία που ασφαλώς κατανόησαν οι συμμετέχοντες στην επιτροπή Βουλευτές, για να μην επιβάλλονται προσαυξήσεις και πρόστιμα επί των προστίμων.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 7 του ψηφισθέντος Σχεδίου Νόμου τροποποιήθηκε το άρθρο 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Ν.Δ.356/1974), (μετά και από την παραπάνω ανάδειξη του ζητήματος) από τον Υπουργό Οικονομικών Ι. Στουρνάρα ως εξής:
«πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων, δεν επιβάλλεται στις περιπτώσεις των οφειλών, οι οποίες προέρχονται από επιβολή προστίμων σύμφωνα με οποιαδήποτε διάταξη της κείμενης νομοθεσίας».
Β) Ας έλθουμε τώρα στο κρίσιμο ζήτημα των προστίμων, που αφορούν παλιότερες χρήσεις:
Από τον Ιούλιο που ψηφίσθηκε ο νόμος το Υπουργείο τήρησε σιγή στα καίρια ερωτήματα που θέταμε, ενώ η ΠΟΛ. 1210/6.9.2013 με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 55 και 66 του ν. 4174/26.7.2013, «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις» σχετικά με την επιβολή προστίμων για τη μη έκδοση, την έκδοση ανακριβών, πλαστών, εικονικών και τη λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων, παρά την αρτιότητα στην ανάλυση των συγκεκριμένων διατάξεων, απέφυγε να επεκταθεί και στα άλλα κρίσιμα άρθρα (53, 54, 56, 57, 58, και 59).
Έτσι διατηρήθηκαν τα εξής ερωτήματα:
Τι θα γίνει για οφειλές που γεννήθηκαν μέχρι 31-12-2013, . Ποια πρόστιμα και ποιών διατάξεων θα μπαίνουν στις πράξεις καταλογισμού οποιουδήποτε φόρου που εκδίδονται μετά την 1.1.2014 και αφορούν φορολογικές υποχρεώσεις, έως την 31.12.2013.
Και ακόμα υπό το βάρος ποιών προστίμων ή προσαυξήσεων θα υποβάλλονται μετά την 1.1.2014, εκπρόθεσμες δηλώσεις που αφορούν φορολογικές υποχρεώσεις έως 31.12.2013.
Τα ζητήματα αυτά επιτέλους επιλύθηκαν: Σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που έγιναν στον ΚΦΔ-Ν.4174/26-7-2013, με το ψηφισθέν στη βουλή (22/12/2013) Ν/Σ «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις»- Ν. 4223/31-12-2013 στο άρθρο 66 «Μεταβατικές διατάξεις», προτέθηκαν μεταξύ άλλων οι ακόλουθοι παράγραφοι:
«13. Οι διατάξεις του άρθρου 57 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας εφαρμόζονται για οφειλές για τις οποίες αποκτάται εκτελεστός τίτλος από την 1.1.2014 και εφεξής».
«17. Στις πράξεις καταλογισμού οποιουδήποτε φόρου που εκδίδονται μετά την 1.1.2014 και αφορούν εν γένει φορολογικές υποχρεώσεις, χρήσεις, περιόδους ή υποθέσεις έως την 31.12.2013, εξακολουθούν να επιβάλλονται οι πρόσθετοι φόροι του άρθρου 1 του ν. 2523/1997, όπως ίσχυε κατά φορολογία και χρήση. Μετά την απόκτηση του εκτελεστού τίτλου εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 53 και 57 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας».
«18. Για την υποβολή μετά την 1.1.2014, εκπρόθεσμων χρεωστικών δηλώσεων που αφορούν χρήσεις, περιόδους, υποθέσεις ή εν γένει φορολογικές υποχρεώσεις έως 31.12.2013, επιβάλλονται οι πρόσθετοι φόροι του άρθρου 1 του ν. 2523/1997, όπως ισχύουν κατά φορολογία και χρήση. Μετά την απόκτηση του εκτελεστού τίτλου έχουν εφαρμογή τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 53 και 57 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας».
«19. Για την υποβολή, μετά την 1.1.2014, εκπροθέσμων δηλώσεων από τις οποίες δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση ή δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα που αφορούν περιόδους έως την 31.12.2013, επιβάλλονται τα πρόστιμα του άρθρου 4 του ν. 2523/1997 με τον περιορισμό το καταβλητέο σε καθεμία περίπτωση ποσό να μην ξεπερνά το προβλεπόμενο στο άρθρο 54 παρ. 2 περίπτωση α' του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας».
Παράδειγμα: Επιχείρηση υποβάλει εμπρόθεσμη πιστωτική δήλωση ΦΠΑ και λόγω λάθους καταχώρισης στα βιβλία υποβάλει για την ίδια περίοδο εκπρόθεσμη χρεωστική τροποιητική δήλωση ΦΠΑ (επιχείρηση που εφαρμόζει απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα) εντός του 2014 και αφορά είτε περίοδο της χρήσης 2013 είτε της χρήσης 2014, ισχύει το αυτοτελές πρόστιμο της παραγράφου 2γ΄ (1.000,00 ευρώ) του άρθρου 54 και επιπρόσθετα εάν πληρωθεί μετά το πέρας του διμήνου από την ημερομηνία που θα έπρεπε, ισχύουν και τα πρόστιμα του άρθρου 57 του Ν.4174/2013;
Απάντηση:
α) Αν η εκπρόθεσμη χρεωστική τροποποιητική δήλωση ΦΠΑ, αφορά περίοδο της χρήσης 2013 θα εφαρμοσθούν οι παραπάνω διατάξεις (πρόσθετοι φόροι του άρθρου 1 του ν. 2523/1997).
β) Αν η εκπρόθεσμη χρεωστική τροποποιητική δήλωση ΦΠΑ, αφορά περίοδο της χρήσης 2014, σίγουρα θα εφαρμοσθεί η διάταξη του άρθρου 53 περί επιβολής τόκων στο ποσό της οφειλής και μάλιστα από την επόμενη ημέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας. Επί πλέον η διάταξη του άρθρου 57 για πρόστιμο 10% εφόσον παρήλθε δίμηνο από τη νόμιμη προθεσμία που έπρεπε να υποβληθεί η συγκεκριμένη δήλωση.
Το τελευταίο αυτό είναι σαφές μετά την προσθήκη του τελευταίου εδαφίου στο άρθρο 57, ότι «Το πρόστιμο των προηγούμενων εδαφίων υπολογίζεται και στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης με βάση το χρόνο, κατά τον οποίο έληγε η σχετική προθεσμία υποβολής».
Σωρευτικά και επί πλέον των παραπάνω άρθρων 53 και 57, θα επιβληθεί και το πρόστιμο της παραγράφου 2γ, του άρθρου 54 «Διαδικαστικές παραβάσεις», (1.000 ευρώ).
Ωστόσο τα παραπάνω αποτελούν κρίσιμα ερωτήματα που δεν απαντήθηκαν ακόμα από τη Διοίκηση.
Ο νομοθέτης πέρα από το άκρως αυστηρό ποινολόγιο με τα εξωπραγματικά και εξοντωτικά πρόστιμα και πέρα από την παραβίαση της νομιμότητας της αρχής non bis in idem, δεν θέλησε να ξεκαθαρίσει αν συντρέχει και πότε «συρροή» εφαρμογής των διατάξεων των παραπάνω άρθρων (53-62), γεγονός που κατά την γνώμη μας θα επιτρέψει να γεννηθούν σοβαρά ερμηνευτικά ζητήματα.
Εμείς ως ΠΟΦΕΕ και ΕΦΕΕΑ, ρωτάμε τη Διοίκηση με δύο ενδεικτικά παραδείγματα που παραθέτουμε:
Παράδειγμα 1ο: Επιχείρηση που τηρεί απλογραφικά βιβλία υποβάλει με καθυστέρηση 6 μηνών την προσωρινή δήλωση φόρου μισθωτών με ποσό φόρου 5.000 ευρώ. Έχει να αντιμετωπίσει σωρευτικά:
α) το πρόστιμο του άρθρου 54, παρ.1γ και 2γ που είναι 1.000 ευρώ,
β) θα καταλογισθεί τόκος με βάση το άρθρο 53. (π.χ με επιτόκιο υπερημερίας 7,75% για 6 μήνες 194 ευρώ),
γ) θα καταλογισθεί το πρόστιμο του άρθρου 57 εκπρόθεσμης καταβολής που στην προκειμένη περίπτωση θα είναι 500 ευρώ (5.000Χ10%) και
δ) το πρόστιμο του άρθρου 59 («Στον υπόχρεο απόδοσης παρακρατηθέντος φόρου, ο οποίος δεν απέδωσε το φόρο αυτόν εντός της νόμιμης προθεσμίας προς πληρωμή, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό του φόρου που δεν αποδόθηκε», ήτοι 5.000 ευρώ.
Δηλαδή σύνολο: 5.000 ευρώ ο οφειλόμενος φόρος + (1.000+194+500+5.000) = 11.694. Δηλαδή επί πλέον 6.694 ευρώ που αντιστοιχεί στο 133,88%, έναντι προσαύξησης 450 ευρώ με βάση τις προηγούμενες διατάξεις. (5.000Χ1.5%Χ6)
Παράδειγμα 2ο: Σε καταλογισμό των προστίμων του άρθρου 55 «Παραβάσεις φοροδιαφυγής»: Καταλογίζεται πρόστιμο για λήψη εικονικού στοιχείου αξίας 10.000 ευρώ, οπότε:
α) το πρόστιμο είναι ίσο με το 50% της αξίας του στοιχείου, (άρθρο 55, παρ.2γ), ήτοι 5.000 ευρώ (10.000Χ50%).
β) ο λήπτης έκανε χρήση («διενήργησε έκπτωση φόρου εισροών») του ΦΠΑ 23%, ήτοι 2.300 ευρώ. Επομένως θα επιβληθεί και το πρόστιμο για την αιτία αυτή που σύμφωνα με την παρ. 2δ του άρθρου 55, είναι το 50% του φόρου, ήτοι 1.150 ευρώ (2.300Χ50%),
γ) το πρόστιμο του άρθρου 54, παρ.1γ και 2γ που είναι 1.000 ευρώ,
δ) αν υποθέσουμε ότι η έκπτωση του φόρου μέχρι τη διαπίστωση της παράβασης είναι 7 μήνες, θα επιβληθεί και τόκος σύμφωνα με το άρθρο 53.
ε) Θα επιβληθεί και πρόσθετο πρόστιμο σύμφωνα με το άρθρο 57 ή 58 για εκπρόθεσμη καταβολή ή ανακριβή δήλωση ;
Θεωρούμε αναγκαίο ότι πέρα από τον ορθολογισμό του ύψους και πέρα από την αποκατάσταση της νομιμότητας της αρχής (της απαγόρευσης της διπλής, τριπλής και τετραπλής εδώ επιβολής προστίμων για την ίδια και αυτή αιτία παράβασης (non bis in idem), πρέπει το Υπουργείο θα εκδώσει σύντομα εγκύκλιο με παραδείγματα, ώστε να λυθούν οι «γρίφοι» και να απουσιάσουν παντελώς οι «παγίδες», προκειμένου να αποφευχθεί η γένεση σοβαρών ερμηνευτικών ζητημάτων και αυθαιρεσιών της κατά την εφαρμογή των διατάξεων στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων αλλά και των φορολογουμένων.
Για επικοινωνία: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.